MES – Phần mềm quản lý sản xuất thông minh giúp các nhà máy sản xuất tối ưu hóa quy trình, gia tăng năng suất và giảm thiểu chi phí. Hãy cùng FaceNet khám phá cách ứng dụng MES hiệu quả để nâng cao hiệu quả sản xuất, cải thiện chất lượng sản phẩm và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng.
Tổng quan về phần mềm quản lý sản xuất MES
Phần mềm quản lý sản xuất MES là gì?
Phần mềm quản lý sản xuất MES (Manufacturing Execution System) là một phần mềm quản lý, điều phối và quản trị toàn bộ quá trình sản xuất. MES đóng vai trò như một cầu nối giữa việc lập kế hoạch sản xuất và thực tế sản xuất.
Phần mềm quản lý sản xuất MES cung cấp các chức năng cho phép quản trị sản xuất, phân phối công việc và đóng vai trò như một hệ thống thu thập dữ liệu về quá trình sản xuất, năng suất, quản lý nguyên liệu, tình trạng công việc đang tiến hành đồng thời cung cấp thông tin cho người quản lý hiểu được tình trạng hoạt động của nhà máy theo thời gian thực.
MES đóng vai trò như một cầu nối quan trọng giữa hệ thống ERP và SCADA, thu thập dữ liệu từ các thiết bị sản xuất, phân tích và chuyển đổi dữ liệu thành thông tin có ý nghĩa cho hệ thống ERP. Nhờ đó, phần mềm quản lý sản xuất MES giúp tối ưu hóa việc trao đổi dữ liệu, tăng cường sự liên kết giữa các hệ thống và hỗ trợ quá trình ra quyết định của nhà quản lý.
Các chức năng chính của phần mềm quản lý sản xuất MES
Quản lý dây chuyền sản xuất
Phần mềm quản lý sản xuất MES có vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa quá trình sản xuất, bằng cách lập kế hoạch chi tiết, phân bổ nguồn lực hợp lý, kiểm soát chất lượng sản phẩm và đảm bảo thông tin sản xuất luôn chính xác, thống nhất và cập nhật. Qua đó, góp phần tăng năng suất, giảm chi phí và nâng cao tính cạnh tranh của doanh nghiệp.
Điều phối nguồn lực sản xuất
Hệ thống quản lý sản xuất hiện đại cho phép xác định và theo dõi một cách chi tiết và chính xác trạng thái của tất cả các nguồn lực trong nhà máy, từ nguyên vật liệu đầu vào, bán thành phẩm đến các nguồn lực nhân sự. Hệ thống này cung cấp thông tin thực thời về số lượng, chất lượng, vị trí và khả năng sẵn có của từng loại nguồn lực.
Nhờ đó, nhà quản lý có thể nắm bắt được tình hình sản xuất một cách toàn diện, từ đó đưa ra các quyết định điều chỉnh kịp thời và hiệu quả.
Theo dõi và quản lý thông tin sản phẩm
Phần mềm quản lý sản xuất MES cung cấp một giải pháp toàn diện cho việc quản lý thông tin sản phẩm, từ việc theo dõi chi tiết các đặc tính kỹ thuật, lịch sử sản xuất cho đến việc quản lý chất lượng. Với khả năng xây dựng và quản lý phả hệ sản phẩm, hệ thống giúp nhà máy sản xuất dễ dàng truy xuất nguồn gốc, xác định nguyên nhân lỗi và thực hiện các biện pháp khắc phục kịp thời.
Đồng thời, phần mềm quản lý sản xuất MES cũng tích hợp các công cụ kiểm soát chất lượng, giúp nhà máy sản xuất đảm bảo các sản phẩm luôn đạt tiêu chuẩn.
Kiểm soát và giám sát máy móc thiết bị
Phần mềm quản lý sản xuất MES không chỉ cung cấp các công cụ để phân tích hiệu suất OEE và xây dựng kế hoạch bảo trì mà còn giúp nhà máy sản xuất thu thập và quản lý dữ liệu sản xuất một cách hiệu quả. Bằng cách tích hợp các cảm biến và thiết bị IoT, hệ thống có thể thu thập dữ liệu trực tiếp từ máy móc và quá trình sản xuất, giúp nhà máy nhanh chóng phát hiện và xử lý các vấn đề phát sinh, đảm bảo sự ổn định và liên tục của quá trình sản xuất.
Xem thêm: [Khám phá MES và tương lai của sản xuất thông minh hàng đầu]
Lợi ích của phần mềm quản lý sản xuất MES
Với tỷ lệ đầu tư đáng kể vào MES (21-25%) so với ERP (17-19%) trong tổng chi phí tối ưu hóa quy trình sản xuất toàn cầu, chúng ta có thể thấy rõ vai trò trung tâm của MES. MES đóng vai trò như cầu nối, cung cấp dữ liệu sản xuất chi tiết và cập nhật tức thời cho hệ thống ERP. Điều này giúp ERP hoạt động hiệu quả hơn, đưa ra các quyết định kinh doanh chính xác dựa trên thông tin thực tế từ sàn sản xuất.
Đảm bảo dòng chảy sản xuất không bị gián đoạn bằng việc lập kế hoạch chi tiết và nhất quán
Để đạt được mục tiêu sản xuất tối ưu và liên tục, nhà máy cần xây dựng một hệ thống lập kế hoạch linh hoạt và hiệu quả. Hệ thống MES sẽ giúp nhà máy điều động và theo dõi quá trình sản xuất một cách chặt chẽ, giảm thiểu thời gian ngừng máy và rút ngắn thời gian hoàn thành sản phẩm. Qua đó, nhà máy sản xuất không chỉ đáp ứng được nhu cầu của khách hàng mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.
Tăng cường năng lực sản xuất thông qua việc số hóa toàn bộ quy trình và khai thác dữ liệu lớn
Để tăng năng suất và giảm thiểu công việc thủ công, nhà máy cần tối ưu hóa quy trình sản xuất bằng cách số hóa và tự động hóa các hoạt động. Việc thu thập và phân tích dữ liệu từ máy móc, nhân viên và các nguồn lực khác sẽ giúp nhà máy đưa ra quyết định chính xác, tối ưu hóa việc sử dụng nguồn lực, giảm thiểu thời gian chờ đợi và tăng khả năng đáp ứng các yêu cầu của khách hàng một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Tối ưu hóa phối hợp liên bộ phận: Loại bỏ rào cản, nâng cao hiệu suất
Bằng cách số hóa quy trình và tận dụng các công cụ phân tích dữ liệu, MES có thể tạo ra một môi trường làm việc minh bạch, nơi mọi người đều có thể nắm bắt được tình hình sản xuất một cách kịp thời. Điều này không chỉ giúp chúng ta cải thiện sự phối hợp giữa các bộ phận mà còn giúp chúng ta tuân thủ các quy định và giảm thiểu rủi ro.
Đồng thời, việc phân tích hiệu suất quy trình sẽ giúp nhà máy sản xuất phát hiện và giải quyết các vấn đề một cách nhanh chóng và nâng cao hiệu quả sản xuất.
Dự báo chính xác, nâng cao chất lượng: Sức mạnh của phân tích dữ liệu
Để đảm bảo chất lượng sản phẩm ổn định và liên tục, nhà máy cần kết hợp kiểm soát quá trình thống kê (SPC) với việc thu thập dữ liệu từ cảm biến máy móc. Bằng cách phân tích sâu dữ liệu, nhà máy có thể nhanh chóng phát hiện ra các nguyên nhân gốc rễ của các vấn đề chất lượng, đưa ra cảnh báo sớm và thực hiện các biện pháp khắc phục kịp thời. Đồng thời, việc lưu trữ dữ liệu chi tiết sẽ tạo ra một nguồn thông tin quý giá để cải tiến quy trình sản xuất và đưa ra các quyết định dựa trên dữ liệu.
Xem thêm: [Hệ thống MES và tự động hóa: giải pháp hàng đầu giúp tăng hiệu suất sản xuất]
Cách ứng dụng hiệu quả phần mềm quản lý sản xuất MES trong nhà máy
Trên thực tế, mặc dù chưa có một tiêu chuẩn cụ thể nào để đánh giá doanh nghiệp hay nhà máy sản xuất nào nên áp dụng phần mềm quản lý sản xuất MES, nhưng xét về tiềm năng tối ưu hóa quy trình sản xuất, rút ngắn thời gian và nâng cao chất lượng sản phẩm, thì hầu hết các doanh nghiệp/nhà máy sản xuất đều có thể hưởng lợi từ việc triển khai hệ thống này.
Phần mềm quản lý sản xuất MES không chỉ là công cụ cho các doanh nghiệp lớn, mà còn là giải pháp hiệu quả cho cả các doanh nghiệp vừa và nhỏ, giúp họ nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.
Nhà máy sản xuất nên ứng dụng MES khi nào?
Phần mềm quản lý sản xuất MES là giải pháp lý tưởng khi doanh nghiệp hoặc nhà máy sản xuất đang:
- Gia công sản xuất liên tục với số lượng lớn hàng hoá, sản phẩm
- Có các nguyên liệu đầu vào đều phải trải qua quá trình kiểm định chất lượng nghiêm ngặt trước khi đưa vào sản xuất.
- Mỗi đơn vị, phân xưởng sản xuất lại ứng dụng các quy trình sản xuất khác nhau tạo nên sự da dạng, phức tạp.
- Việc theo dõi, kiểm tra và bảo dưỡng máy móc thiết bị được thực hiện thường xuyên để đảm bảo hoạt động ổn định và hiệu quả.
Kết hợp MES với phần mềm nào để đạt hiệu quả tối đa?
MES kết hợp với ERP
MES (Manufacturing Execution System) và ERP (Enterprise Resource Planning) là hai hệ thống quản lý doanh nghiệp thường được sử dụng cùng nhau để tối ưu hóa quy trình sản xuất. Mặc dù có những chức năng riêng biệt, nhưng khi kết hợp lại, chúng tạo ra một giải pháp toàn diện, giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả và năng suất.
MES và ERP: Sự khác biệt và bổ sung
- MES: Tập trung vào việc quản lý chi tiết các hoạt động sản xuất, từ lập kế hoạch sản xuất, theo dõi quá trình sản xuất, đến kiểm soát chất lượng sản phẩm. MES cung cấp một cái nhìn tổng quan về tình trạng thực tế của sản xuất, giúp doanh nghiệp đưa ra các quyết định điều chỉnh kịp thời.
- ERP: Là một hệ thống quản lý nguồn lực doanh nghiệp toàn diện, bao gồm các chức năng như kế toán, tài chính, quản lý kho, quản lý nguồn nhân lực. ERP cung cấp một cái nhìn tổng quan về toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp.
Sự kết hợp MES và ERP mang lại những lợi ích gì?
- Tăng cường khả năng theo dõi và kiểm soát: Khi kết hợp MES và ERP, doanh nghiệp có thể theo dõi toàn bộ quá trình sản xuất, từ nguyên vật liệu đầu vào đến sản phẩm cuối cùng, giúp giảm thiểu lãng phí và tăng năng suất.
- Cải thiện độ chính xác của dữ liệu: Dữ liệu được thu thập từ MES sẽ được cập nhật trực tiếp vào ERP, giúp đảm bảo tính chính xác và thống nhất của dữ liệu trên toàn hệ thống.
- Tăng cường tính minh bạch: Việc tích hợp MES và ERP giúp tăng cường tính minh bạch trong quá trình sản xuất, cho phép các nhà quản lý dễ dàng theo dõi và đánh giá hiệu quả hoạt động của từng bộ phận.
- Nâng cao khả năng ra quyết định: Với dữ liệu chính xác và đầy đủ, các nhà quản lý có thể đưa ra các quyết định kinh doanh sáng suốt hơn, dựa trên cơ sở dữ liệu thực tế.
- Tối ưu hóa quy trình sản xuất: Bằng cách tự động hóa các quy trình và tích hợp dữ liệu, MES và ERP giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm thiểu thời gian và chi phí.
Cách thức kết hợp MES và ERP
Có nhiều cách để kết hợp MES và ERP, tùy thuộc vào quy mô và đặc thù của từng doanh nghiệp. Một số cách phổ biến bao gồm:
- Tích hợp trực tiếp: Kết nối trực tiếp hai hệ thống thông qua các giao diện lập trình ứng dụng (API).
- Sử dụng một nền tảng tích hợp: Sử dụng một nền tảng tích hợp để kết nối các hệ thống khác nhau trong doanh nghiệp.
- Sử dụng một giải pháp MES tích hợp sẵn với ERP: Chọn một giải pháp MES đã được tích hợp sẵn với một hệ thống ERP cụ thể.
MES và SCADA kết hợp trong kim tự tháp tự động hoá (CIM Pyramid)
Kim tự tháp tự động hóa (CIM Pyramid) là một mô hình minh họa các cấp độ khác nhau của tự động hóa trong sản xuất. MES (Hệ thống Thực thi Sản xuất) và SCADA (Hệ thống Giám sát và Thu thập Dữ liệu) là hai thành phần quan trọng trong kim tự tháp này, cùng nhau đóng góp vào việc tối ưu hóa quy trình sản xuất.
Vị trí của MES và SCADA trong kim tự tháp tự động hóa
- SCADA: Nằm ở cấp độ thấp hơn, SCADA tập trung vào việc thu thập dữ liệu từ các thiết bị hiện trường như cảm biến, van, động cơ. Nó giám sát và điều khiển các quá trình sản xuất ở cấp độ thiết bị, cung cấp giao diện người dùng để vận hành viên theo dõi và điều chỉnh các thông số hoạt động.
- MES: Nằm ở cấp độ cao hơn, MES kết nối với SCADA và các hệ thống khác để quản lý toàn bộ quy trình sản xuất. MES chịu trách nhiệm lập kế hoạch sản xuất, theo dõi tiến độ, quản lý chất lượng, và tích hợp dữ liệu từ các nguồn khác nhau.
Sự kết hợp giữa MES và SCADA mang lại những lợi ích gì?
- Tăng cường khả năng giám sát và điều khiển: SCADA cung cấp dữ liệu thời gian thực về trạng thái của các thiết bị, trong khi phần mềm quản lý sản xuất MES sử dụng dữ liệu này để đưa ra quyết định và điều chỉnh quá trình sản xuất.
- Cải thiện hiệu quả sản xuất: Bằng cách kết hợp MES và SCADA, doanh nghiệp có thể tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên, giảm thiểu thời gian ngừng máy và tăng năng suất.
- Nâng cao chất lượng sản phẩm: MES giúp theo dõi chất lượng sản phẩm trong suốt quá trình sản xuất, đảm bảo sản phẩm cuối cùng đạt tiêu chuẩn.
- Tăng cường tính minh bạch: Hệ thống tích hợp MES và SCADA cung cấp một cái nhìn tổng quan về toàn bộ quá trình sản xuất, giúp các nhà quản lý dễ dàng theo dõi và đánh giá hiệu quả hoạt động.
- Đưa ra quyết định chính xác hơn: Dựa trên dữ liệu thu thập được từ SCADA và MES, các nhà quản lý có thể đưa ra các quyết định kinh doanh sáng suốt hơn.
Ví dụ về sự kết hợp MES và SCADA trong thực tế
- Ngành sản xuất thực phẩm: SCADA được sử dụng để giám sát nhiệt độ, áp suất trong quá trình chế biến, trong khi MES quản lý công thức, theo dõi lô hàng và đảm bảo an toàn thực phẩm.
- Ngành sản xuất ô tô: SCADA được sử dụng để điều khiển các robot công nghiệp, trong khi MES lập kế hoạch sản xuất, quản lý linh kiện và theo dõi tiến độ lắp ráp.
Xem thêm: [7 Lưu Ý Giúp Nhân Viên Áp Dụng Hệ Thống MES Hiệu Quả Ngay Lập Tức]
Kết luận
Phần mềm quản lý sản xuất MES đã chứng minh được vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa quy trình sản xuất và nâng cao năng suất. Bằng cách kết hợp MES với các hệ thống khác như ERP và SCADA, nhà máy sản xuất có thể xây dựng một nhà máy thông minh, linh hoạt và hiệu quả.
Để tận dụng tối đa tiềm năng của phần mềm quản lý sản xuất MES, các nhà máy cần lựa chọn một giải pháp phù hợp và xây dựng một kế hoạch triển khai chi tiết. FaceNet luôn sẵn sàng đồng hành cùng các nhà máy trong hành trình triển khai ứng dụng phần mềm quản lý sản xuất MES.
